โครงการจัดตั้งและบริหารธนาคารหมู่บ้านตามแนวพระราชดำริ

ความเป็นมาของโครงการ

 

โครงการจัดตั้งและบริหารธนาคารหมู่บ้านตามแนวพระราชดำริ

หลักการและเหตุผล

                  

                   ด้วยสังคมไทยเป็นสังคมที่คนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมและมีฐานะยากจนสำหรับคนที่มีฐานะปานกลาง ส่วนมากจะเป็นข้าราชการและลูกจ้างของเอกชน และคนที่มีฐานะร่ำรวย ส่วนใหญ่จะเป็นพ่อค้านักธุรกิจ สามส่วนนี้ไม่เท่าเทียมกันโดยฐานะ ในแต่ละฐานะก็มีหลักประกันในชีวิตไม่เหมือนกัน ชนชั้นกลางและชนชั้นสูงย่อมได้เปรียบในการดำรงชีวิตและโอกาสประกอบอาชีพมากกว่า จึงทำให้เกิดช่องว่างระหว่างคนจนและคนรวยมากขึ้น  แม้แต่สถาบันการเงินยังให้เกียรติคนรวยมากกว่าคนจน จะเห็นได้จากการให้เงินกู้ยืมประเภทต่าง ๆ คนจนไม่สามารถกู้ได้ตามที่ตนเองต้องการได้

                   ธนาคารหมู่บ้านนี้เป็นโครงการพระราชดำริ ที่ได้เน้นถึงเกษตรกรซึ่งเป็นคนยากจนในชนบทเพื่อต้องการให้มีสถาบันเงินทุนของตนเองในการประกอบอาชีพ สร้างรายได้ให้ครอบครัวและเกิดหลักประกันความมั่นคงในชีวิต มีการเก็บออมทรัพย์สินที่หามาได้ มีการจัดการร่วมกัน มีการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ มากขึ้น มีกระบวนการพัฒนาขีดความสามารถ รู้จักการพึ่งตนเอง มีความเอื้ออาทรต่อกัน รู้จักการพัฒนาไปสู่การดำเนินธุรกิจ ทั้งด้านการผลิต   และการตลาด    การศึกษา สาธารณสุข  เพื่อเป็นการยกระดับตนเองในรูปแบบของการพัฒนาที่ยั่งยืน  ด้วยพระราชดำรินี้เป็นสิ่งดีที่ควรน้อมรับและนำมาปฏิบัติขยายผลให้ประสบความสำเร็จ ซึ่งจะเป็นการเฉลิมพระเกียรติแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวต่อไป

วัตถุประสงค์

1.      เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมกิจกรรมการออมทรัพย์ในรูปแบบของธนาคารหมู่บ้านร่วมกันของมวลสมาชิกให้มีลักษณะนิสัยการออมทรัพย์ประจำตัว และครอบครัว อันจะนำไปสู่การพัฒนา  สังคม และเศรษฐกิจของชุมชน

2.      เพื่อป้องกันการกู้ยืมเงินนอกระบบ และเป็นแหล่งสะสมเงินออมไว้บริการสมาชิกเพื่อกู้ยืมในการลงทุนประกอบอาชีพตามความจำเป็น

3.      เพื่อส่งเสริมให้มีระบบการบริหารจัดการเงินทุนหมุนเวียนที่ดี และโปร่งใสสามารถตรวจสอบได้

4.      เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจของหมู่บ้านให้เข้มแข็งและขยายผลไปสู่การทำธุรกิจชุมชนแบบครบวงจรในระดับหมู่บ้านในอนาคต

เป้าหมาย

               การจัดตั้งธนาคารหมู่บ้าน อย่างน้อย  1 หมู่บ้าน  เพื่อสร้างความเข้มแข็งด้านการเงินให้กับหมู่บ้านและชุมชน

วิธีดำเนินการ

1.      กำหนดพื้นที่เป้าหมาย ในการดำเนินโครงการ

2.      สำรวจถึงสภาพทั่วไปของพื้นที่เป้าหมาย

3.      ทำหนังสือเชิญผู้นำชุมชน ร่วมปรึกษาถึงความเป็นไปได้ของโครงการ

4.      เชิญผู้นำชุมชนร่วมศึกษาดูงานธนาคารหมู่บ้านตัวอย่าง ณ ธนาคารหมู่บ้านบึงต้นชัน

      หมู่ที่ 4 ต.ชากบก อ.บ้านค่าย จ.ระยอง

5.      จัดตั้งกลุ่ม

         5.1   เชิญชวนเกษตรกรที่มีความสนใจเข้าร่วมโครงการจัดตั้งธนาคารหมู่บ้าน

                 และอธิบาย ชี้แจง ทำความเข้าใจ ในรายละเอียดของโครงการ

         5.2   จัดให้มีการเลือกตั้งคณะกรรมการธนาคารหมู่บ้าน โดยมีตำแหน่งดังนี้

                 5.2.1   ประธาน  ทำหน้าที่ กำกับดูแลการบริหารงานของธนาคารหมู่บ้าน                                              ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย   

                             5.2.2    เลขานุการ ทำหน้าที่บันทึกการประชุมของธนาคารหมู่บ้าน

                                                ทุกครั้ง เรื่องเอกสาร และรับสมัครสมาชิก

                                    5.2.3    เหรัญญิก ทำหน้าที่ดูแลการรับ – จ่ายเงิน ของธนาคารหมู่บ้าน

                                                รับค่าหุ้น รับเงินชำระหนี้ การเบิกค่าใช้จ่าย ลงนามในใบสำคัญ

                                                รับ – จ่ายเงิน

                                    5.2.4    สมุห์บัญชี ทำหน้าที่รับผิดชอบการจัดทำบัญชีให้ครบถ้วนและ

                                                เป็นปัจจุบัน

                                    5.2.5    ประชาสัมพันธ์  ทำหน้าที่เผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจ เรื่องการ

                                                ดำเนินงานของธนาคารหมู่บ้าน ให้ผู้สนใจและทำความเข้าใจ

                                                กับสมาชิกในเรื่องราวของธนาคารหมู่บ้าน

                                   

                                   

                                    5.2.6    กรรมการอื่นๆ  เช่น กรรมการฝ่ายตรวจสอบ ฝ่ายสินเชื่อ ฝ่าย

                                                สวัสดิการ ฝ่ายการศึกษา เป็นต้น สามารถตั้งเพิ่มขึ้นตามสภาพ

                                                การบริหารของธนาคารหมู่บ้าน

6.      สมาชิกร่วมกันตั้งชื่อธนาคารหมู่บ้าน

7.     สมาชิกร่วมกันกำหนดระเบียบข้อบังคับต่าง ๆ ของธนาคารหมู่บ้าน

8.     กำหนดวันเปิดทำการของธนาคารหมู่บ้าน เพื่อ

            8.1   เปิดรับสมัครสมาชิกใหม่

            8.2   การออมทรัพย์ของสมาชิก

            8.3   การชำระหนี้

            8.4   การกู้เงินและรับเงินกู้

ระยะเวลาและสถานที่

               เริ่มโครงการเดือน มีนาคม 2546 เป็นต้นไป (ปีงบประมาณของธนาคารคือระหว่างเดือน มกราคม ถึงเดือนธันวาคมของทุกปี) ที่ตั้งของธนาคารหมู่บ้าน ณ หมู่ที่10 ต.ชากบก  อ.บ้านค่าย จ.ระยอง 

งบประมาณ

               งบจากนักศึกษา กศ.อช.รุ่นที่ 22 ศูนย์ระยอง กลุ่ม อ.บ้านค่าย ให้การสนับสนุน 

จำนวน    1,700.- บาท

                   ขอรับการสนับสนุนจาก ผู้นำในหมู่บ้านนั้นๆ   จำนวน  500.-บาท

                   รวมเป็นเงินทั้งสิ้น      2,200.-  บาท 

งบจากนักศึกษา กศ.อช.รุ่นที่ 22 ศูนย์ระยอง กลุ่ม อ.บ้านค่าย จำนวน 1,700.- บาท ใช้จ่ายดังนี้

1.      สมุดธนาคารหมู่บ้านตามพระราชดำริ

                          จำนวน  20 เล่มๆ ละ 5.- บาท                            เป็นเงิน    100.-บาท

2.      สมุดบัญชีอื่น ๆ                                                 เป็นเงิน    200.- บาท

3.      ใบเสร็จต่าง ๆ                                                   เป็นเงิน    200.-บาท

4.      อุปกรณ์เครื่องเขียน  เช่น กระดาษ ดินสอ

ยางลบ ปากกา                                                  เป็นเงิน    200.- บาท

5.      ป้ายเปิดธนาคาร                                               เป็นเงิน 1,000.- บาท

งบสนับสนุนจากผู้นำหมู่บ้าน   จำนวน  500.-  บาท มีค่าใช้จ่ายดังนี้

                   -     จัดหาโต๊ะปฏิบัติงานของคณะกรรมการ         เป็นเงิน  500.-  บาท                                                                       

การประเมินผล

              

               1. ธนาคารหมู่บ้านที่ได้จัดตั้งขึ้น

                   2. การบริหารงานของธนาคารหมู่บ้าน และจำนวนสมาชิก

เครือข่ายและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

1.      องค์การบริหารส่วนตำบลชากบก อ.บ้านค่าย จ.ระยอง

2.      พัฒนาชุมชน อ.บ้านค่าย จ.ระยอง

3.      เครือข่ายธนาคารหมู่บ้านบึงต้นชัน หมู่ที่ 4 ต.ชากบก อ.บ้านค่าย จ.ระยอง

4.      ธนาคารออมสินสาขา บ้านค่าย

ผู้รับผิดชอบโครงการ

              

               นักศึกษา กศ.อช.รุ่นที่ 22 สถาบันราชภัฏรำไพพรรณี จังหวัดจันทบุรี   ศูนย์ระยอง

กลุ่ม อ.บ้านค่าย ประกอบด้วย

1.      นายอภิรัฐ                  เรืองฤทธิ์                ประธาน

2.      นายธนรัฐ                  สุขเกิด                   รองประธาน

3.      นายกฤษณะ              ทองประเสริฐ          รองประธาน

4.      นายชัชวาล                สดภิบาล               ประชาสัมพันธ์

5.      นายสามารถ              มีบุญสบาย            ผช.ประชาสัมพันธ์

6.      นายชัยพร                  วิชัย                       เหรัญญิก

7.      จ่าเอกสงคราม          ประจง                   เลขานุการ

8.      นายวุฒิกร                 เรืองฤทธิ์                ผช.เลขานุการ

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1.      เกิดการจัดตั้งธนาคารหมู่บ้านตามแนวพระราชดำริ อย่างน้อย 1 แห่ง

2.      เกิดจิตสำนึกในการออมทรัพย์ของมวลสมาชิกธนาคารหมู่บ้านและมีสถาบันเงินทุนที่มั่นคงในหมู่บ้าน

3.      เกิดอาชีพที่หลากหลายและสร้างรายได้มากขึ้น

4.      เกิดคุณธรรม ความสามัคคี การซื่อสัตย์สุจริต ในมวลสมาชิกธนาคารหมู่บ้าน รวมทั้งมีความเอื้ออาทรต่อกัน

5.      ปัญหาจากการกู้เงินนอกระบบของสมาชิกมีจำนวนลดน้อยลง

ผู้เสนอโครงการ

(นายอภิรัฐ    เรืองฤทธิ์)

ผู้แทนนักศึกษา กศ.อช.รุ่น 22 ศูนย์ระยอง

กลุ่มอำเภอบ้านค่าย

ผู้เห็นชอบโครงการ

                      (นางผกาพันธ์  วัฒนปาณี)                                      (นางสาวสุภาพร  บัวเลี้ยง)

ผู้อำนวยการศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียน                ผู้อำนวยการศูนย์บริการการศึกษานอก 

อำเภอบ้านฉาง                                                                              โรงเรียนอำเภอปลวกแดง     

                                                                       

                                                                                                                                

                                                   (นางสาววารีทิพย์  อินบัว)

อาจารย์ 3 ระดับ 8

ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดระยอง

ผู้อนุมัติโครงการ